Evdeki İstismarcının Sessiz Ortağı

Görüp, susan da istismar eden kişi kadar suçlu mudur?

Çocuk istismarı olan evlerde genellikle üç önemli figür bulunur: istismar eden kişi, istismara uğrayan çocuk ve her şeyi gördüğü halde sessiz kalan ortak.

Sessiz ortak; çocuk istismar edilirken istismarcıyla yüzleşmek veya çocuğu korumak yerine sessiz kalarak, çoğunlukla istemeyerek de olsa istismarcının yanında pozisyon alan, ailedeki veya akrabalar arasındaki kişiler için kullanılır.

Önemli nokta; sessiz ortak sadece sessiz kalmaz, ayrıca bütün bu olayların sessiz sedasız devam etmesine de dolaylı veya dolaysız yoldan yardımcı olur.

Öyle ya da böyle sessiz ortaklar ya istismarcıdan korktukları için, ya da hayatları zorlaşmasın diye susmayı tercih ederler.

Çocuklar ise en derinlerinde şunu bilirler; sessiz ortaklar yalnızca onları korumamakla kalmamışlardır; her seferinde kendilerinin değil, istismar eden kişinin tarafını tutmuşlardır.

Hayatta en çok güvenebileceği insanlar tarafından bu şekilde ihanete uğramaları onlarda tarifi imkansız psikolojik yaralara yol açar.

Öyle ki bu yaraların etkisi, istismarın etkisinden uzun sürebilir.

İstismara uğrayan çocuklar, büyüdüklerinde sessiz ortağa da en az istismarcıdan duydukları kadar nefret duyabilirler. Hatta çoğu zaman, daha fazla duyarlar.

Bazı uzmanlar bunu şöyle yorumlar; istismarcının gösterdiği şiddet gizli saklı değil, apaçıktır. Kendini ortaya koyar. Güçlüdür. Ama sessiz ortağın davranışı sinsicedir. İstismara ortak olur ama hali zavallı, hatta acınasıdır. Çocukta sadece nefret değil, tiksinti de uyandırır.

Oysa birçok vakada, gözlerinin önünde cereyan etmiş olaylara sessiz kalmış bu ortaklar için gerçek o kadar acı ve ürkütücüdür ki, beyinlerinde bu anılara bilinçsizce bir blokaj uygulamışlardır.

Yıllardan sonra gelen "Gördüğün halde nasıl susabildin?" sorusuna verdikleri "ben bir şey görmedim ki" yanıtı, ne yazık ki, dürüstçe olabilir. O anıya gerçekten bir erişimleri yoktur. Gerçek, onlara göre bambaşkadır.

Ve yıllar sonra tetiklenen bir olayla her şeyi hatırlayabilirler.

11 Haziran 2016 tarihinde The Guardian'da yayımlanan isimsiz bir mektupta, artık 3 çocuğu olan kadın, zamanında dedesinin ona yönelik tacizlerini görmezden gelen annesine şu sözlerle veda eder:

"Dedemin acı içinde ölmesine sevindim. Asıl ait olduğu yer hapishaneydi. Ama sen, hepiniz korktunuz ve sustunuz. Umarım bir gün özür dilersin benden. Ama biliyorum o gün hiç gelmeyecek. Beni neden korumadığını açıklamanı isterdim ama cevabı zaten biliyorum, yeterince cesur değildin.

O zamandan kalma acıların hayatıma neler yaptığını bilmeni isterdim ama bunları bilmeye gücün yetmez.

Bunun yerine seni ne kadar sevdiğimi bilmeni istiyorum.

Yaşlandıkça kırılganlığının nasıl arttığını görüyorum. Hayatının kalanında mutluluk diliyorum. Ama rahatlık dilemiyorum çünkü bunu hak ettiğine inanmıyorum."

Not: Bu yazımı İ'ye ithaf ediyorum; o gün masumdun, bugün masumları koruyorsun.

Yazan: Emre Özarslan (Huzursuz Beyin)

Alıntılar: Beverly Engel - The Damaging Role Sile Partners Play in Child Sex Abuse

The Guardian - A letter to... My mother, Who Didn't Protect Me From Abuse

Bu İşe Yarar Belki

Philip Roth‘un yazdığı ve bir erkek çocuğun, dominant bir anne ve çalışkan ama sinik bir babayla büyüme sürecini anlattığı gerçekçi, derin, karanlık ve birçok mizah dolu pasajlara da sahip kitabı “Portnoy’un Feryadı” nı erkek çocuk sahibi her anneye önermek isterdim ama çocuğun annesiyle olan psikoseksüel ilişkisini ilk ağızdan, acımasızca deştiği bölümlerin yeni anne olmuş duyarlı bünyelerde kalıcı zararlar yaratmasından korkuyorum.

Ama bugün bu kitaptan bahsetmemin nedeni bu değil, içinde geçen ve beni epey eğlendiren bir bölüm.

1940’larda Amerika’daki bir Yahudi cemaatinde yaşayan ailede, oğlunun biraz iktidar beklediği babası sürekli bir kabızlıktan muzdariptir. Bundan kurtulmak için içindeki duyguları dışarı atmaktan başka her şeyi deneyen adamın bitmek bilmeyen ızdırabından oğlu da şikayetçidir.

Kalın bağırsağına aldığı fitil yetmiyor gibi adamcağız damarlı yeşil sinamaki yapraklarını tencerede kaynatır, o berbat kokulu sıvıyı kaşıkla karıştırır, süzgeçten geçirir ve suratında bezgin bir ifadeyle boca eder vücuduna.

Sonra da boş bardağın üstüne sessizce eğilip, uzaklardan bir yerden gelecek gök gürültüsüne kulak vermişçesine beklemeye koyulur.

(Bu enstantanede zihnimde Waiting For The Miracle çalıyor, beni affet Cohen.)

Ama asla gelmez mucize. Yani hafif kıpırdanmalar olsa da, en azından baba ve oğlunun hayallerindeki gibi gelmez; bir mahkumiyet kararının kaldırışı, bir belanın mutlak biçimde defedilişi gibi gelmez.

Ve bir gün, evin ortasındaki radyodan ilk atom bombasının patlatıldığını duyduklarında, babası yüksek sesle şöyle der oğluna:

“Bu işe yarar belki.”

Dünya, büyülü bir yer.

Atom bombası olmasa bile, bu kaotik dünyada bir nebze kontrol hissetmek, neden – sonuç ilişkisine kendi lehimize katkıda bulunabilmek için kullandıklarımıza bakıyorum:

Dualar, nazar boncukları, enerji taşları, burç tahminleri, adaklar, kuantum terapileri, kahve falları, türbelere dikilen mumlar, komplo teorileri, hiçbir şey anlamadığımız bilimsel kuramlar, şans getiren nesneler, büyüler, muskalar...

Ve kendimizi korkularımızdan, tutarsızlıklarımızdan, vicdani yargılamalarımızdan kurtarmak için inandıklarımıza bakıyorum:

Dinler, sahte bilimler, uydurma tarihi gerçekler, hiç yanlış yapmayan liderler, hep doğruyu söyleyen alimler, bir şekilde acı çekmeden tabağımıza gelmiş hayvanlar, bir şekilde satın aldıklarımız yüzünden sömürülmemiş işçiler, katlanamadığımız için rasyonelleştirdiğimiz adaletsizlikler, aslında tek bir tuğla çeksek altında kalacağımız sağlam ilişkiler, sahip olduğumuza derinden inandığımız ama nedense hiç kullanmadığımız müthiş kişisel özellikler...

Akıl Çağı‘nda da olsak, gerçekler katlanılmaz olduğu sürece dünya büyülü bir yer olarak kalmaya devam ediyor. Ve büyük filozof George Costanza’nın dediği gibi, eğer kendimiz de inanıyorsak, söylediğimiz şey yalan sayılmıyor. Ne kadar saçma, gerçek dışı ve aksi yönde binlerce kanıtlara sahip olsa da rahatlığımızı ve konumumuzu pekiştiren her yeni bilgi kırıntısına minnettar bir şekilde aynı şeyi mırıldanarak atlamaya devam ediyoruz:

Bu işe yarar belki.

Ünlü bir erkek neden tecavüz etsin ki

Kobe Bryant’ın öldüğünü gördüğümde bir şok dalgasıyla sarsılan bedenim bu helikopter kazasında kızının da öldüğünü duyunca iyice ürperdi. Kendimi onunla ve kızıyla ilgili hüzünlü videolar izlerken buldum. Sonra New York Times’taki bir haberde onun tecavüz ile ilgili bir davası olduğunu hatırladım.

Dava ile ilgili detayları zaten her yerde bulabilirsiniz. Burada önemli olan, kadının verdiği ifadeye uyacak şekilde boynunda morluklar, vajinasında zorlama ve kanama, Kobe’nin kıyafetinde kadının kanı gibi delillerin bulunması. Kobe Bryant da önce reddediyor, sonra isteyerek yaptıklarını belirtiyor. Kadın her şey lehine olmasına rağmen davadan çekiliyor.

Birçokları bunun nedeninin avukatların kadının ismini sızdırması ve yüz binlerce Lakers taraftarının kadını tehdit etmesi olarak görse de, bazıları da kadının para koparmak için yalan söylediğine inanıyor.

---

Benim asıl ilgimi çeken ise Ekşi Sözlük’te “Kobe Bryant Tecavüz Davası” başlığında şöyle bir yorum görmem:

“birine tecavüz etmeye hiç ihtiyacı olmayan kişilerle ilgili ortaya atılan tecavüz iddialarının istisnasız hepsinin arkasında yalancı ve düzenbaz bir kadın yatar.”

Biraz daha devam eden bu entry, o başlığın en beğenilen entrysiydi.

Burada ortaya atılan sav şu: Tecavüzlere, buna ihtiyaç duyan insanlar tarafından kalkışılır.

Şöyle bir mitle ilgilidir bu: Cinsel açlık çeken ve bu açlığı dilediği gibi doyuracak gücü olmayan erkekler tecavüz eder.

Oysa tecavüz vakalarının çok azında başrolde cinsel hayatı olmayan bir erkek vardır.

Başta çocuk tecavüzleri olmak üzere tecavüzcülerin çoğu evli veya cinsel hayatı aktif olan kişilerdir. 13 yaşında aynı köyden 28 kişi tarafından tecavüze uğrayan N.Ç. ve tecavüz edilip öldürülen Özgecan Aslan vakalarında olduğu gibi.

---

Örneğin, Cinsel Şiddeti Anlamak kitabının yazarı Diana Scully’nin yaptığı araştırmalar neticesinde bulguladıkları şunlardır:

- tecavüzden içeri girmiş erkeklerin çoğu (% 89) her hafta karşılıklı rızayla iki kere cinsel ilişkiye giriyordu.

- tecavüzcülerin sadece % 13’ü yaşıtlarına göre daha az cinsel deneyime sahip olduklarına inanıyordu.

---

Ortaya atılan sav, ayrıca şunu destekliyor: güçlü, zengin ve ünlü insanlar, zevklerini diledikleri gibi tatmin edebildikleri için onların tecavüz etmeye ihtiyaçları yoktur.

Oysa tarihimiz, geçmişte etrafında yüzlerce cariyesi olduğu halde tecavüz eden krallarla; bugünse, etrafında yüzlerce olanağı olduğu halde şirket içindeki alt kademedeki çalışanlarını taciz / tecavüz eden yöneticilerle dolu.

Suçlular üzerine birçok kitap yazmış Stanton Samenow, tecavüzcü yöneticiler hakkında şöyle diyor:

Cinsel suçlar diyoruz ama konunun seksle pek ilgisi yok. Şirket içinde alt kademediki kadınlara tecavüz eden yöneticilerin çoğu cinsel açlıklarını doyuramayacak kişiler değiller. Bu tecavüzcüler genellikle sık sık ama sığ bir şekilde ilişkiye giren erkekler. Ne kadar güçlü hissederlerse kendilerini o kadar karşı konulmaz ve etkileyici görüyorlar. Kendilerinden düşük kademedeki her kadının kendilerini arzuladığına inanıyorlar. Karşısındaki kadınların gülümsemesi, kıyafetleri, makyajı onlara davetiye gibi geliyor. Zaten içten içe bu kadınların işlerini kaybetmemek, kariyerlerini baltalamamak ve kimsenin onlara inanmayacağından korktukları için susacaklarını biliyorlar.

Sanırım Kobe Bryant‘ın olayında olan da buna benzer bir şey. Çünkü kadının davayı geriye çektiği gün, Kobe de kadından özür diliyor ve şöyle diyor:

Bana göre aramızdaki şey tamamen karşılıklı rızayla olmuş olsa da, bugün anlıyorum ki karşımdaki kadın bunu asla böyle görmemiş. Onun ne hissedebileceğini şimdi anlıyorum.

Sonuçta Kobe ile ilgili gerçeği öğrenemeyeceğiz. Ama tecavüzün seks ihtiyacından çok güç ve hakimiyetle ilgili olduğunu, bu nedenle en güçlü ve en ünlü erkeklerin de tecavüze kalkışabileceği gerçeğini unutmamalıyız.

Yazan: Emre Özarslan (Huzursuz Beyin)

Alıntılar: Diana Scully - Cinsel Şiddeti Anlamak

Stanton Samenow - The Thinking Processes of Sexual Predators